Procedura implantologiczna – czym jest i jak przebiega leczenie?

Procedura implantologiczna to sposób, w jaki przebiega wszczepienie implantu. Obejmuje całość działań związanych z powstaniem w szczęce nowego sztucznego zęba. Procedurę implantologiczną określa lekarz w porozumieniu z pacjentem.

Zdecydowaną większość zabiegów implantacji zębów przeprowadza się w dwufazowej procedurze odroczonej. Polega ona na tym, że po każdym etapie zabiegu (usunięciu zęba, regeneracji kości, dokonaniu wszczepienia implantu wewnątrzkostnego) następuje przerwa czasowa umożliwiająca zagojenie i regenerację tkanek. Implant jest osadzany w kości bez korony. Nie widać go, ponieważ dziąsło nad nim jest zaszywane. Dopiero po 2–6 miesiącach, kiedy następuje zagojenie się rany i połączenie implantu z kością (osteointegracja), implant obciążany jest koroną lub mostem protetycznym. Implanty dwufazowe uznawane są za bezpieczniejsze i dające ostatecznie lepsze efekty estetyczne. Wykonywane są w sytuacjach, kiedy kości szczęki przed implantacją wymagają odbudowy ze względu na zbyt małą gęstość lub grubość. Z racji tego, że na implantach dwufazowych można opierać protezy i mosty zdejmowane, wykonywane są one w przypadku uzupełniania większej liczby ubytków.

W przypadku procedury natychmiastowej jednofazowej implant zostaje umieszczony w kości bezpośrednio po ekstrakcji (usunięciu) zęba, a na łączniku implantu osadzana jest tymczasowa korona akrylowa. Korona tymczasowa zastępowana jest przez docelową koronę porcelanową po okresie pełnego wgojenia się implantu (2–6 miesięcy). Daje to natychmiastowy efekt, a ingerencja w tkanki dziąsła jest jednorazowa, jednak zabieg jest trudniejszy do wykonania i obarczony większym ryzykiem. Stosuje się go, gdy jama ustna pacjenta jest w bardzo dobrym stanie, a kości szczęki mają odpowiednią gęstość i grubość, które zapewniają stabilne osadzenie wszczepu. Implant jednofazowy, w którym nastąpi uszkodzenie korony, musi być wymieniany w całości, podczas gdy w implancie dwufazowym w przypadku uszkodzenia jego górnej części zwykle istnieje możliwość wymiany samej korony.

W zależności od tego, w jakim czasie od utraty zęba następuje jego wszczepienie, wyróżnia się:

• implantację natychmiastową – wstawienie implantu bezpośrednio po usunięciu zęba,
• implantację wczesną – wszczepienie implantu po 2–3 miesiącach od usunięcia zęba,
• implantację późną – wstawienie implantu po okresie dłuższym niż 3 miesiące od utraty zęba.

Implantację natychmiastową przeprowadza się rzadko, ponieważ do jej przeprowadzenia wielu pacjentów często się nie kwalifikuje ze względu na brak warunków anatomicznych. Jednocześnie trudne są do przewidzenia efekty estetyczne.
Najkorzystniejszy moment na założenie implantów to 2–3 miesiące od utraty zęba. Kości szczęki nie ulegają jeszcze wówczas zanikowi, a miejsce po utraconym zębie i ewentualne stany zapalne ulega całkowitemu wygojeniu.
Implantacja późna najczęściej związana jest z koniecznością przeprowadzenia leczenia odbudowującego kość. Zanik kości jest tym większy, im dłuższy jest czas od utraty zęba. Na postęp zaniku kości mają wpływ również uwarunkowania genetyczne, wiek i ogólny stan zdrowia.
W każdej z tych sytuacji w jamie ustnej, uzębieniu i kościach szczęki występują różne warunki wymagające zastosowania określonej procedury implantologicznej.

Jak przebiega leczenie implantologiczne?

Implantacja zęba jest elementem szerszego procesu implantologicznego, który obejmuje 3 etapy: diagnostykę, etap chirurgiczny i etap protetyczny.

Niezależnie od tego, jaki rodzaj procedury zaproponuje lekarz stomatolog, implantacja zęba musi być poprzedzona diagnostyką. Etap diagnostyczny to:

• wywiad lekarski na temat ogólnego stanu zdrowia i przebytych chorób, powodów, z których doszło do utraty zębów, nałogów, nawyków higienicznych i oczekiwań związanych z implantacją,
• badanie zębów i jamy ustnej oceniające stan uzębienia, dziąseł, zgryzu, ewentualnych wad ortodontycznych (leczenie ortodontyczne może być alternatywą dla implantów lub poprzedzać zabieg implantacji), obszarów pozbawionych zębów, używanych uzupełnień protetycznych,
• zdjęcia radiologiczne i tomografia komputerowa planowanego miejsca wszczepu, mające za zadanie określić m.in. gęstość kości szczęki, stopień jej zaniku, obecność ewentualnych ognisk chorobowych,
• badania laboratoryjne, które zleca lekarz stomatolog w przypadku wątpliwości związanych z ogólnym stanem zdrowia pacjenta i ewentualna konsultacja z lekarzem ogólnym leczącym pacjenta,
• zaplanowanie przebiegu leczenia, wyglądu przyszłego uzębienia i kosztów procedury,
• wyrażenie przez pacjenta zgody na piśmie na wykonanie zabiegu.

Badania diagnostyczne pozwalają na określenie, czy możliwe jest przeprowadzenie zabiegu implantacji zęba. W sytuacji występowania niekorzystnych warunków kostnych można zastosować leczenie lub zabiegi, które je poprawią i umożliwią przeprowadzenie implantacji. Najczęściej stosuje się augmentację kości – sterowaną regenerację kości poprawiającą gęstość i grubość wyrostka zębodołowego oraz podniesienie dna zatoki szczękowej. Ten zabieg wykonuje się wówczas, gdy dla implantów brakuje miejsca w szczęce górnej. Możliwy jest również przeszczep bloku kostnego z własnej kości pacjenta, stosowany w przypadku dużych niedoborów kości w miejscu planowanej implantacji zęba.

Etap chirurgiczny przebiega w znieczuleniu miejscowym lub przewodowym w warunkach pełnej sterylności i aseptyki. Trwa ok. 20- 30 minut. Po nacięciu dziąsła i odsłonięciu kości szczęki w miejscu wszczepu lekarz stomatolog wykonuje osteotomię (otwór pod implant) przy pomocy wierteł wchodzących w skład każdego systemu implantologicznego. Wiertła mają różną średnicę i otwór wykonywany jest stopniowo coraz większymi. Ostateczny otwór osteotomiczny odpowiada grubości i długości osadzanego w nim implantu. W powstałą przestrzeń z odpowiednią siłą wkręcany jest implant. Siła wkręcenia implantu musi zapewniać jego stabilne osadzenie, jednak nie może powodować uszkodzenia kości.

W sytuacji częściej wykonywanej procedury dwufazowej etap chirurgiczny przebiega w dwóch częściach:

• pierwszy zabieg chirurgiczny – po osadzeniu implantu wkręca się w niego tzw. śrubę zamykającą i zaszywa nad nim dziąsło. Implant staje się niewidoczny i pozostaje taki przez cały czas trwania procesu osteointegracji (zrastania się z kością). Szwy zdejmowane są po ok.7–10 dniach.
• drugi zabieg chirurgiczny – po wgojeniu się implantu (ok. 5–6 miesięcy w przypadku kości szczęki i ok. 2–3 miesięcy w przypadku kości żuchwy) następuje odsłonięcie implantu i wymiana śruby zamykającej na śrubę gojącą. Dziąsło jest ponownie zaszywane, a szwy zdejmowane po ok. 7–10 dniach. Zadaniem śruby gojącej jest właściwe ukształtowanie dziąsła, tak aby metalowy implant nie był widoczny. Następuje to po upływie ok. 2–3 tygodni Po pełnym zagojeniu się dziąsła można pobrać wyciski pod ostateczną odbudowę protetyczną.

W procedurze jednofazowej implant po wprowadzeniu w kość wyposażany jest od razu w śrubę gojącą. Jest ona widoczna ponad powierzchnią dziąsła, które jest zbliżane do siebie i zszywane. Podobnie jak w przypadku procedury odroczonej szwy są zdejmowane po ok. 7–10 dniach. Korona jest zakładana na implant po jego zrośnięciu się z kością (ok. 5–6 miesięcy w przypadku kości szczęki i ok. 2–3 miesięcy w przypadku kości żuchwy). Metoda ta pozwala na uniknięcie drugiego zabiegu chirurgicznego odsłaniającego implant, jednak obarczona jest
większym ryzykiem wystąpienia stanu zapalnego tkanek i kości wokół implantu. Stan zapalny negatywnie wpływa na proces osteointegracji i może skutkować odrzuceniem implantu.
Zabieg jednofazowy wymaga również od pacjenta zachowania bardzo wysokich standardów higieny jamy ustnej i miejsca wszczepu.

Etap protetyczny

Po zagojeniu się wszczepów i zakończeniu procesu osteointegracji następuje pobranie wycisków w celu wykonania protetycznego uzupełnienia zębów. Wykonywane są kolejne przymiarki, tak aby ostateczne korony czy mosty były jak najlepiej dopasowane do istniejących zębów. Najczęściej stosuje się korony porcelanowe na podbudowie cyrkonowej i korony pełnoceramiczne, które mają cechy najbardziej zbliżone do naturalnych zębów. Etap protetyczny w zależności od rozległości odbudowy protetycznej trwa od 1do 4 tygodni.

Pełne uzębienie w jeden dzień?

Najszybszą pełną odbudowę uzębienia w przypadku bezzębia zapewnia metoda All‑on‑4 ™. Pozwala ona na zamocowanie mostu zbudowanego z łuku zębowego na czterech opracowanych przez twórców metody implantach natychmiastowych. Metoda ta daje natychmiastowy efekt, ponieważ bezpośrednio po zabiegu chirurgicznym na implantach osadzana jest odbudowa protetyczna. Do czasu wgojenia się implantów ma ona charakter tymczasowy. Ostateczna odbudowa protetyczna nakładana jest po zakończeniu procesu osteointegracji (ok. 3–6 miesięcy).

Zabieg All‑on‑4 ™, jak każdy zabieg implantacji, poprzedza etap diagnostyczny, natomiast etap chirurgiczny ograniczony jest do jednego zabiegu.