Nietrzymanie moczu – wstydliwa dolegliwość

NTM – nietrzymanie moczu to jedna z bardziej uciążliwych dolegliwości, która powoduje, że codzienne życie wielu kobiet pozbawione jest swobody i komfortu.

Szczególnie narażone

Niekontrolowany wyciek moczu (inkontynencja, nietrzymanie moczu) dotyczy osób, w przeważającej mierze kobiet, w różnym wieku. Nie zawsze jest związany z przebytymi porodami, ale rzeczywiście, w grupie wieloródek występuje często. Czynniki sprzyjające pojawieniu się nietrzymania moczu to:

• duża liczba przebytych ciąż i porodów,
• dojrzały wiek,
• otyłość,
• skłonność do zaparć,
• uciążliwy, przewlekły kaszel,
• przebyte zabiegi ginekologiczne,
• choroby neurologiczne,
• uszkodzenia dna miednicy,
• uszkodzenia rdzenia kręgowego,
• uprawianie wysiłkowych dyscyplin sportu (np. podnoszenia ciężarów).

Problem inkontynencji nasila się z wiekiem. Szacuje się, że nietrzymanie moczu dotyczy ok. 25% kobiet, z których zaledwie co 4 zgłasza się do lekarza.

Różne postaci NTM

Nietrzymanie moczu ma różne odmiany. Najczęściej spotykane jest wysiłkowe nieotrzymanie moczu, które pojawia się w momencie kasłania, kichania, podnoszenia ciężkich przedmiotów i wykonywania innych czynności wymagających wysiłku. Niekontrolowany wyciek moczu wynika w tym przypadku z osłabienia mięśni dna miednicy, wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej i pokonania przez ciśnienie moczu w pęcherzu moczowym oporu cewki moczowej. Na wysiłkowe nietrzymanie moczu cierpi ok. 49% wszystkich osób z nietrzymaniem moczu.

Powody występowania naglącego nietrzymania moczu są nieznane. Przypuszcza się, że mogą mieć związek z czynnikami psychologicznymi, neuropatiami czy nieprawidłową pracą mięśni wypieracza. Schorzenie polega na nagłym pojawieniu się silnych, niekontrolowanych skurczy mięśni pęcherza. Naglące nietrzymanie moczu jest jednym z objawów pęcherza nadreaktywnego i występuje u ok. 22% osób z inkontynencją.

Często u kobiet występuje postać mieszana NTM, w której pojawia się zarówno wysiłkowe, jak i naglące nietrzymanie moczu. Na tę postać NTM skarży się ok. 29% osób z nietrzymaniem moczu.

Inne typy nietrzymania moczu to moczenie, moczenie nocne, ciągłe nietrzymanie moczu, pozacewkowe nietrzymanie moczu, niesklasyfikowane nietrzymanie moczu i sytuacyjne nietrzymanie moczu, np. w czasie śmiechu.

Diagnostyka NTM

W celu prawidłowego leczenia niezbędne jest wykonanie badań diagnostycznych, które określą postać NTM, stopień rozwoju dolegliwości oraz ocenią wpływ nietrzymania moczu na jakość życia.

W pierwszej kolejności wykonywana jest ogólna ocena stanu zdrowia pacjenta, wywiad ginekologiczno-położniczy, urologiczny, neurologiczny, dotyczący okoliczności nietrzymania moczu i ilości moczu bezwiednie oddawanego. Kolejne badania, przedmiotowe, to badania jamy brzusznej, ginekologiczne, per rectum (przez odbyt)oceniające pracę mięśni dna miednicy, neurologiczne i ultrasonograficzne. Diagnostyka obejmuje także m.in. badanie laboratoryjne moczu, badanie oceniające stan cewki i pęcherza moczowego i badanie urodynamiczne.

Leczenie nietrzymania moczu

Wśród sposobów leczenia nietrzymania moczu wyróżnia się:

• zmianę stylu życie (rzucenie palenia, zmniejszenie wagi),
• farmakoterapię,
• fizykoterapię (ćwiczenia mięśni dna miednicy – ćwiczenia Kegla, elektrostymulacja mięśni dna miednicy, biofeedback – techniki sprzężenia zwrotnego, stymulacja magnetyczna, trening pęcherza),
• stosowanie u kobiet urządzeń dopochwowych (pessariów), pomagających prawidłowo podeprzeć szyję pęcherza moczowego oraz cewkę moczową,
• stosowanie urządzeń wewnątrzcewkowych mechanicznie zatrzymujących na zasadzie zastawki wypływ moczu,
• zabiegi z botoksu, w przypadku przeciwwskazań do stosowania farmakoterapii lub braku pozytywnych skutków farmakoterapii,
• leczenie operacyjne , stosowane w sytuacji, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi skutków.

Każdorazowo kwalifikację do odpowiedniego rodzaju leczenia przeprowadza lekarz na podstawie badań diagnostycznych.

Nietrzymanie moczu jest dolegliwością uciążliwą i bardzo istotnie zmniejszającą komfort życia. Można mu jednak przeciwdziałać i skutecznie pokonać.