Implanty zębów – jaka jest ich historia?

Historia wstawiania sztucznych zębów w miejsce brakujących nie rozpoczęła się wczoraj. Pierwsze ubytki zębów zastępowano w Chinach bambusowymi kołeczkami już ponad 4 000 lat temu. Odpowiednio wyprofilowane pędy bambusa osadzano w kościach szczęki. Starożytni Egipcjanie wykorzystywali metale szlachetne i kość słoniową, a Majowie oszlifowane morskie muszle. Na przestrzeni wieków sztuczne zęby wytwarzano z metalu, ze złota i srebra, kamieni szlachetnych, kości i zębów zwierząt, a nawet drewna. W XVIII w. we Francji stosowano zabieg zbliżony do replantacji – wstawiano w zębodoły po usuniętym zębie zęby wyrwane innemu człowiekowi.

Wszystkie te zabiegi dowodzą, że braki w uzębieniu zawsze stanowiły źródło dyskomfortu człowieka. Z pewnością nie były to zabiegi popularne, chociażby dlatego, że nie były tanie. Nie dawały również gwarancji zdrowia. Przeprowadzane były w warunkach dalekich od sterylności – brak higieny był podstawową przyczyną rozwijających się w kościach szczęki stanów zapalnych zagrażających życiu. Wykorzystywane materiały były źle tolerowane przez ludzki organizm. Wszczepy najczęściej nie zrastały się z kością i musiały być usuwane.

Implanty zębów

Współczesna implantologia stomatologiczna zawdzięcza swój rozwój przypadkowi. Szwedzki ortopeda Per‑Ingvar Branemark, prowadząc w latach 50. XX w. prace badawcze nad zrastaniem się kości, usiłował umieścił mikroskop w metalowym stelażu w kości żywego zwierzęcia. Podejmowane próby nie przynosiły rezultatów, ponieważ metal wywoływał zapalenie kości, jednak ostatnia, w której wykorzystano tytan, zakończyła się sukcesem. Powiodła się na tyle dobrze, że po zakończeniu badań nie można było usunąć metalowej obudowy mikroskopu – nastąpiła osteointegracja, czyli trwale połączenie elementu metalowego z kością.
Prace nad zastosowaniem tytanowych śrub do mocowania protez brakujących zębów trwały kilkanaście lat. W 1965 r. dokonano pierwszego zabiegu implantacji zęba za pomocą tytanowego wkrętu, zakończonego całkowitym sukcesem. W powszechnym zastosowaniu implanty znalazły się na rynku od początku lat 80. XX w.