AMD (zwyrodnienie plamki żółtej) – groźna choroba oczu

Z wiekiem u każdego człowieka, podobnie jak w każdym żywym organizmie, następują zmiany. Dotykają one praktycznie wszystkich elementów ciała, w tym także wzroku. Jedną z najgroźniejszych chorób oczu związaną z wiekiem jest AMD (Age-related Macular Degeneration) – zwyrodnienie plamki żółtej.

Mimo tego, że choroba rozwija się najczęściej u osób po 50. roku życia (szacuje się, że pow. 70. roku życia cierpi na nią prawie co trzecia osoba), zdarzają się także zachorowania u osób młodszych. Nieleczone AMD może doprowadzić do utraty wzroku, dlatego bardzo ważne jest, aby nie lekceważyć choroby.

Na czym polega zwyrodnienie plamki żółtej oka?

Plamka żółta to część siatkówki oka, położona w jego osi optycznej, odpowiadająca za wyraźne widzenie. Do zwyrodnienia plamki żółtej dochodzi w związku ze starzeniem się siatkówki, która z wiekiem jest coraz słabiej odżywiana. Prowadzi to do degeneracji siatkówki, a tym samym do zmian w plamce żółtej.

Wyróżnia się dwie odmiany AMD:

• suche zwyrodnienie plamki żółtej – dotyczy ponad 80% przypadków zachorowań na AMD; polega na stopniowej, trwającej latami utracie ostrości widzenia, co ma związek z powolnym obumieraniem komórek widzenia,
• wysiękowe zwyrodnienie plamki żółtej – obejmuje ok. 10-15% chorych na AMD; w tej postaci choroby w siatkówce oka występuje bardzo duża liczba naczyń krwionośnych, z których do oka wydostaje się krew; postać wysiękowa zwyrodnienia plamki żółtej może doprowadzić do utraty wzroku w ciągu kilku dni.

Na zwyrodnienie plamki żółtej najbardziej narażone są osoby pow. 60. roku życia, w rodzinie których występowało AMD oraz osoby o podwyższonym poziomie cholesterolu i palące papierosy.

Objawy AMD

Wczesne objawy zwyrodnienia plamki żółtej to:

• nieostre widzenie przedmiotów i ludzi,
• zniekształcone widzenie linii prostych (falowanie linii, nierówności),
• przyciemnienie obrazu, trudności z rozróżnianiem niuansów kolorystycznych

Zaawansowane zmiany zwyrodnienia plamki żółtej:

• widzenie zniekształconego, zamglonego obrazu w centralnym punkcie patrzenia, uniemożliwiające często widzenie na małą odległość i czytanie,
• widzenie tylko obwodu obrazu – ubytki widzenia w centralnym punkcie obrazu.

Bardzo prostym badaniem pozwalającym stwierdzić nawet w warunkach domowych, czy plamka żółta oka działa prawidłowo, jest test Amslera.

Leczenie zwyrodnienia plamki żółtej

Postępujące starzenie się organizmu sprzyja rozwojowi choroby. Wczesną postać zwyrodnienia plamki żółtej można powstrzymać poprzez wykonanie odmłodzenia siatkówki oka laserowym zabiegiem 2RT. Zabieg jest bezinwazyjny i nie daje odczuć bólowych. Polega na przekazaniu kilkunastu nanosekundowych impulsów do komórek siatkówki, stymulujących biologiczną odbudowę i regenerację uszkodzonych komórek. W efekcie zabiegu następuje odbudowa warstwy nabłonka i odtworzenie dobrego widzenia. Pełnych wyników terapii należy się spodziewać po upływie 3-6miesięcy.

Wczesne stadia wysiękowej postaci choroby leczy się farmakologicznie. Specjalistyczne leki pomagają powstrzymać tworzenie się na siatkówce oka nowych naczyń krwionośnych. Leki podawane są poprzez iniekcje do komory ciała szklistego oka, tak, aby preparat leczniczy znalazł się najbliżej chorobowo zmienionej części oka. Terapię przy użyciu preparatów hamujących pojawianie się w oku patologicznych naczyń krwionośnych poprzedzają specjalistyczne badania diagnostyczne.

Zbyt dużą liczbę naczyń krwionośnych leczy się także terapią fotodynamiczną, która polega na zniszczeniu światłem lasera diodowego nieprawidłowych naczyń krwionośnych. Terapia ta może być stosowana wyłącznie u osób mających zdrową wątrobę i nieuczulonych na podawany w trakcie zabiegu preparat fotoaktywny. Skutkami ubocznymi terapii fotodynamicznej mogą być ból i duszność w klatce piersiowej oraz reakcje alergiczne.

Uszkodzenie i zniszczenie nieprawidłowych naczyń krwionośnych zapewnia także termoterapia przeźreniczna, której istotą jest oddziaływanie na patologiczne naczynia krwionośne przy pomocy wysokiej temperatury uzyskiwanej za pomocą lasera arganowego. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym kroplami do oczu.

Wysiękowe zwyrodnienie plamki żółtej można leczyć fotokoagulacją laserową. Przeciekające naczynia krwionośne poddaje się działaniu wiązki lasera. Fotokoagulacja laserowa zmniejsza częstość występowania krwotoków z patologicznych naczyń krwionośnych, zapobiega powstawaniu nowych naczyń i przyczynia się do powstania mniejszych blizn.

Wczesne wykrycie zmian związanych ze zwyrodnieniem plamki żółtej pozwala na przeciwdziałanie tej chorobie, dlatego wszystkie osoby po 50. roku życia, niezależnie od tego, czy widzą dobrze, czy źle, czy korzystają z okularów, czy nie, powinny regularnie co roku badać wzrok.